Kız istemeden tutun, giyim kuşama kadar Ege Bölgesi gelenekleri değişmektedir. Her yörenin olduğu gibi Egelilerin de kendine has gelenek ve görenekleri vardır. Yemekleri, kız isteme adetleri, oyunları ve kültürleri ile bambaşka bir yöre olan Ege Bölgesi’nin geleneklerine gelin birlikte bakalım!
Kız İsteme Geleneği
Ege Bölgesi gelenekleri içerisinde en ilginç olan adet kız isteme olabilir. Halk arasında “İzmir’den kız almak zordur.” diye bir tabir vardır. Bunun sebebi ise kız istemenin 3 defa yapılmasıdır. Kız isteme töreni 3 defa tekrarlanır ve üçüncüde kız tarafı “Kısmet” der. Her kız isteme töreninde kız aileden “Allah’ın emri” ile istenir.
Egelilerde akraba evliliğinin yapılması kesinlikle yasaktır. Seçilecek kızın ya da erkeğin 7 kuşak yabancı olması gerekir. Eğer öyle değilse kız verilmez. Böyle günlerde aileler arasında yaşanan tartışmalar da hiçe sayılır. Dostluk ortamı oluşturulur. Kız evi, istenmeden 15 gün öncesinde hazırlıklara başlar. Ev asla yemeksiz bırakılmaz. Eğer kız alındıysa ve oğlan kızla evlendiyse kız, aile büyüklerinin elini öpmeden uyuyamaz.
Yöresel Yemekler
Ege Bölgesi gelenekleri dendiği zaman akla Ege mutfağı da gelir. İnsanın midesini yormayan, tamamen zeytinyağı ile yapılan bu yemekler, Ege mutfağının baş tacıdır. Hangi öğünde olursanız olun yiyeceğiniz yemeklerin hepsi zeytinyağı ile yapılır.
Ege Bölgesi denilince aklınıza zeytinyağlı yaprak sarmalar, kumrular, buzlu bademler ve boyozlar gelebilir. Fakat Ege mutfağı oldukça geniş bir mutfaktır. Ege mutfağının başlıca yemekleri şu şekilde sıralanabilir:
- Tarhana Çorbası: Yaz mevsiminin sonuna doğru un, yoğurt, bol domates, kırmızı biber ve yabani otlarla pişirilen çorbadır. Otların hepsi İzmir’e özgüdür.
- Keşkek: Özellikle düğünlerde ve bayramlarda yapılan bir yemektir. Taş dibeklerde dövülen ve kabuğu çıkarılan yumuşak buğday, koyun etiyle büyük kazanlarda ve bol odun ateşinde iyice pişirilir. Üzerine tereyağlı ve salçalı sos dökülür.
- Zerde: Keşkek gibi özel günlerde yapılan bir yemektir. Fakat tuzlu değil bir tatlıdır. Nişasta, pirinç ve şekerle yapılır.
- Papaz Yahnisi: Dana eti küp küp doğranır ve topraktan bir tencerede uzun uzun pişirilir. Etğin içerisine soğan, sarımsak ve baharatlar ile sirke eklenir.
- Kol Böreği: Alt üst böreği de denilmektedir. Ispanaklı, peynirli, patatesli ve kıymalı çeşitleri vardır. Genellikle ıspanaklısı meşhurdur. Ege Bölgesi gelenekleri olarak sabah kahvaltısında tüketilir. Servis edilirken üzerine zeytinyağı sürülür.
- Gerdan Tatlısı: Kurban Bayramı için yapılan özel bir tatlıdır. Pişmiş kurban etlerin lif lif yapılmasından sonra şeker, tarçın, karanfil ile tatlandırılarak yapılmasından oluşur. Kimi zaman içine kuru üzüm, kuru kayısı ya da kuru erik de atılabilmektedir.
Ege Yöresi Oyunları
Ege Bölgesi gelenekleri içerisinde halk oyunları meşhurdur. Halk tarafından oynanan oyunların kendine özgü bir karakteristik yapısı vardır. Yörenin her yerinde oynanan özel oyun zeybektir. Efe’de denmektedir. Ağır ağdalı zeybek, tüm düğünlerde, bayramlarda, özel günlerde ve tarihi günlerde oynanmaktadır.